İÇ MOĞOLİSTAN’DA NESTÛRÎ TÜRKLERE AİT MEZAR TAŞLARI VE EPİGRAFİK UNSURLAR
(TOMBSTONES AND EPIGRAPHIC ELEMENTS BELONG TO NESTORIAN TURKS IN INNER MONGOLIA )

Yazar : Ayşe ARSLAN    
Türü :
Baskı Yılı : 2023
Sayı : 2/1
Sayfa : 1-16
    


Abstract

Köklü bir tarihî geçmişe sahip olan Orta Asya, pek çok farklı milletin, kültürün ve çeşitli dinî inancın bir arada yaşama imkânı bulduğu bir bölge olmuştur. Bölgenin siyasi, ekonomik, kültürel ve dinî kaderinde belirleyici rol oynayan Türkler, bu coğrafyada yayılma fırsatı bulan dinlerden biri olan Hristiyanlık inancını benimsemiştir. Kabul ettikleri bu yeni dini, birtakım kültürel özellikler ile harmanlayan Türk toplulukları, bu inanışlarını hayat biçimlerine de yansıtmıştır. Buna bağlı olarak günümüze miras bıraktıkları mezar taşları, Doğu Süryani Kilisesi’nin ve Süryanicenin bölgedeki etkinliğine dair önemli bilgiler vermektedir. Mezar taşlarında kullanılan dil özellikleri ile taşların üzerine yazılmış olan çeşitli semboller, işaretler ve epigrafik unsurlar araştırmacılar için bir rehber olma niteliği taşımaktadır. Çalışmanın mevcut ana kaynaklarını, İç Moğolistan bölgesinde yer alan Doğu Kilisesi'ne mensup Türklere ait Süryani dilinde ve Süryani harfleri kullanılarak Türk dilinde yazılmış mezar taşları oluşturmaktadır. Bu çalışmada, İç Moğolistan’da keşfedilen yazıtların üzerinde bulunan haç ile bu haç sembolünü çevreleyen birtakım epigrafik unsurlar incelenmiş ve yazıtlar üzerindeki şekiller değerlendirilmiş, disiplinler arası bir çalışma yapılmıştır.



Keywords

Türk, Hristiyanlık, Süryanice, Türkçe, Mezar Taşı.



Özet

In Central Asia, which has a rich historical heritage, many diverse nations, cultures, and religious beliefs have found a opportunity to lo live together. The Turks, who had a significant influence on the region's politics, economy, culture, and religion, accepted the Christian faith, which had the opportunity to develop in this region. Turkish communities reflected these beliefs in their lifestyles by fusing this new religion with certain elements of their cultural heritage. Consequently, the tombstones they have preserved until now provide valuable information on the successful functioning of the East Syriac Church and the Syriac language in the area. The linguistic characteristics found in the tombstones as well as the different symbols, markings, and epigraphic components inscribed on the tombstones serve as a guide for researchers. The inscriptions written in Syriac and Turkish utilizing Syriac letters by the Turks of the Eastern Church in the Inner Mongolia region are serve as primary source of this study. In this study, the cross found on the inscriptions discovered in Inner Mongolia and some epigraphic elements surrounding this cross symbol were examined and an interdisciplinary study was conducted by evaluating the shapes on the inscriptions.



Anahtar Kelimeler

Turks, Christianity, Syriac, Turkish, Tombstone.